Een roetfilter is een filter toepassing op dieselmotoren om de NOx-emissies te verminderen door een ureum-wateroplossing (AdBlue) in het uitlaatgas te injecteren vóór de SCR-katalysator, waarbij ammoniak (NH3) wordt gegenereerd. Dit wordt op de katalysator geabsorbeerd, waarbij NOx wordt omgezet in stikstof (N2) en water (H2O).
Een roetfilter vermindert de emissie van fijnstof uit de uitlaatgassen van de motor. De meeste DPF zijn meestal gemaakt van keramische materialen met een honingraatstructuur met afwisselende kanalen die aan tegenovergestelde uiteinden zijn aangesloten. Het roetfilter filtert roetdelen en vangt deze op om de uitstoot van fijnstof om het milieu zo min mogelijk te belasten. Een roetfilter filtert ongeveer 90 procent van alle roetdeeltjes uit het uitlaatgas. Roet- of fijnstofdelen die in het milieu zweven zijn slecht voor de gezondheid en is een grote veroorzaker van longziektes.
Een roetfilter en ook een SCR AdBlue filter, worden toegepast in personenvoertuigen, lichte bedrijfsvoertuigen, trucks, bussen en Off-Highway voertuigen zoals landbouwvoertuigen, aggregaten en andere motoren die voldoen aan Euro 5 en 6 wetgeving.
Tijdens de operationele uren wordt een roetfilter belast door roetafzetting. Dit kan resulteren in een verhoogde tegendruk op de motor. De hoeveelheid roetdelen in de filter kan leiden tot verstopping van het filter. Het is belangrijk om de filter met regelmaat te ontdoen van overtollig roetdelen.
Een methode van reiniging is dat roetdelen verbrand worden als door het motormanagementsysteem of ECU de weerstand in het uitlaatsysteem te hoog meet. De ECU zal dan in DPF regeneratie modus gaan waarbij het motortoerental verhoogd wordt. Het regeneratieproces van het roetfilter wordt bewaakt door drukverschilsensoren die gemonteerd zijn voor- en na het roetfilter. Het roetfilter wordt door het hoge toerental sterk opgewarmd en de roetdeeltjes worden verbrand en door de druk in het uitlaatsysteem naar buiten geblazen.
Regeneratie kan op drie manieren worden bereikt:
Dit regeneratieproces verbrandt het overtollige roet die in het filter is opgeslagen, waardoor de schadelijke uitstoot van uitlaatgassen wordt verminderd en voorkomt uitstoot van zwarte rook bij het accelereren en rijden. Tijdens het regeneratieproces zullen altijd roetdelen achter blijven in het roetfilter die niet verbranden. De roetdeeltjes die achterblijven verzadigen het roetfilter waardoor deze op termijn vervangen of inwendig gereinigd moet worden. Het roetfilter verwijderen of het motormanagementsysteem manipuleren is absoluut verboden en leidt onherroepelijk tot afkeur.
Als een auto niet regelmatig wordt gebruikt of lange afstanden op hoge snelheid afgelegd, wordt door het motomanagementsysteem actieve regeneratie toegepast om roetdeeltje te verwijderen. Actieve regeneratie betekent dat door aansturing vanuit de ECU extra brandstof wordt geïnjecteerd wanneer een roetfilter een limiet heeft bereikt. wordt door het motomanagement in gang gezet wanneer de hoeveelheid roetdeeltjes verzameld in het roetfilter een bepaald niveau bereikt om de temperatuur in het uitlaatsysteem te verhogen om zo het opgeslagen roetdeeltjes te verbranden.
In de meeste auto's is dit niveau vastgesteld op 45% van de totale capaciteit van het roetfilter. Wanneer het verzamelde roetdeeltjes dit hoeveelheid bereikt, wordt regeneratie geactiveerd waardoor de uitlaatgastemperatuur stijgt. Op deze manier wordt het uitlaatsysteem heet genoeg om alle roetdeeltjes te verbranden die in het roetfilter zijn verzameld.
Het verwijderen van een roetfilter of het manipuleren van software in het motormanagementsysteem om te zorgen dat het voertuig met dieselmotor door de APK keuring komt, is absoluut verboden en zal leiden tot afkeur en mogelijke strafrechtelijke vervolging.
Als een roetfilter verstopt raakt met roetdeeltjes of wanneer er een storing in het uitlaatsysteem voordoet, verschijnt meestal een oranje waarschuwingslampje op het dashboard zoals onder hieronder getoond.
Ook het gebruik van door de autofabrikant voorgeschreven oliesoort, zal minder storingen veroorzaken. Sommige oliesoorten bevatten additieven die roetfilters sneller doen blokkeren. Evenals brandstof van lage kwaliteit of regelmatig rijden op een laag brandstofniveau kan vroegtijdig regeneratie voorkomen en brandstof besparen.